Jakie dokumenty potwierdzające realizację podstawy programowej należałoby przedstawić podczas kontroli, biorąc pod uwagę ostatnie rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania.
Jakie dokumenty potwierdzające realizację podstawy programowej należałoby przedstawić podczas kontroli, biorąc pod uwagę ostatnie rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania. Czy w skali roku szkolnego obowiązuje określona liczba godzin do realizacji z przedmiotów np. z j. polskiego.
Odpowiedź:
Żaden przepis aktualnie obowiązującego prawa oświatowego nie reguluje sposobu dokumentowania monitorowania realizacji podstawy programowej w szkole (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1658).
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. a ustawy Prawo oświatowe szkołą publiczną jest szkoła, która realizuje programy nauczania uwzględniające podstawę programową kształcenia ogólnego, a w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe – również podstawę programową kształcenia w zawodach. Dyrektor szkoły jest natomiast zobowiązany do sprawowania nadzoru pedagogicznego, w ramach którego kontroluje przestrzeganie przez nauczycieli przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki oraz monitoruje pracę szkoły lub placówki. Jest rzeczą istotną, by kontrola i monitorowanie dotyczyły w każdym roku szkolnym realizacji przez nauczycieli podstawy programowej. Zebrane w toku powyższych działań wyniki powinny stać się przedmiotem analizy. Wspomniana analiza powinna być przeprowadzona w ujęciu ilościowym i jakościowym oraz rzetelnie udokumentowana. Sposób dokumentowania zależny jest od decyzji dyrektora szkoły, niemniej jednak dyrektor powinien dysponować m.in. następującym dokumentami:
- planem nadzoru pedagogicznego z zaplanowanymi działaniami w zakresie monitorowania stopnia realizacji podstawy programowej,
- oświadczeniami nauczycieli, że wybrany przez nich program nauczania zawiera całość podstawy programowej z poszczególnych zajęć edukacyjnych,
- szkolnym zestawem programów nauczania uwzględniającym całość podstawy programowej kształcenia ogólnego ustalonej dla danego etapu edukacyjnego,
- dokumentami poświadczającymi prowadzenie kontroli dzienników lekcyjnych,
- dokumentami poświadczającymi przeprowadzenie obserwacji zajęć edukacyjnych prowadzonych przez nauczycieli,
- dokumentami poświadczającymi prowadzenie analizy wyników klasyfikacji, sprawdzianów i egzaminów zewnętrznych oraz diagnoz i egzaminów próbnych,
- dokumentami poświadczającymi prowadzenie analizy sukcesów odnoszonych przez uczniów w kolejnych latach szkolnych,
- pisemnymi informacjami nauczycieli dotyczącymi stopnia realizacji podstawy programowej na przydzielonych im zajęciach w poszczególnych latach szkolnych i na koniec całego cyklu edukacyjnego,
- protokołami zebrań rady pedagogicznej zawierającymi informację o przedstawieniu przez dyrektora szkoły wyników i wniosków ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego z uwzględnienie oceny stopnia realizacji podstawy programowej.
Powyższy zestaw dokumentów ma charakter przykładowy. W każdym przypadku to dyrektor szkoły decyduje o sposobie dokumentowania realizacji podstawy programowej.
Odnośnie pytania o roczną liczbę godzin z poszczególnych zajęć edukacyjnych, to należy zauważyć że Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz. U. z 2019 r. poz. 639), które zacznie obowiązywać od dnia 1 września 2019 r. utrzymuje zasadę ustalania tygodniowej liczby godzin poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych w kolejnych latach cyklu edukacyjnego. Przykładowo w ramowym planie nauczania dla klas IV-VIII szkoły podstawowej w każdym roku szkolnym przewidziano 5 godzin tygodniowo języka polskiego, co w pięcioletnim okresie nauczania daje łącznie 25 godzin (załącznik nr 1 do ww. rozporządzenia). O tym ile realnie godzin lekcyjnych poszczególnych zajęć zostanie zrealizowanych w ciągu roku szkolnego decyduje przede wszystkim efektywna liczba tygodni pracy szkoły.
Zapamiętaj!
Przepisy nie regulują sposobu dokumentowania monitorowania realizacji podstawy programowej przez dyrektora szkoły. Decyzję w tej sprawie podejmuje zawsze dyrektor. Przeprowadzone w ramach nadzoru pedagogicznego działania powinny dostarczyć rzetelnej informacji o procesach zachodzących w szkole.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2018 r. poz. 1457, z późn. zm.),
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 996 z późn.zm.),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1658),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz. U. z 2019 r. poz. 639),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 356 oraz z 2018 r. poz. 1679).
Jacek Miklasiński
wieloletni nauczyciel, dyrektor szkoły i wizytator kuratorium oświaty
Ekspert Portalu Oświatowego
www.PortalOswiatowy.pl