Mało kto nie zgodziłby się ze stwierdzeniem, że języki obce są niezwykle ważne i warto się ich uczyć. Niektórzy jednak rezygnują z nauki nie dlatego, że nie dostrzegają ich potencjału, ale dlatego, że nie wierzą, że mogą się ich nauczyć. Do takiej grupy często należą dyslektycy. Warto jednak wiedzieć, że dysleksja, choć nieco utrudnia, wcale nie uniemożliwia opanowania języka obcego. Wszystko zależy od odpowiedniego podejścia – zarówno dyslektyka, jak i jego nauczycieli i opiekunów.
Dysleksja – dla wielu to słowo brzmi niemal jak wyrok skazujący na niezdolność do sprawnego uczenia się języków. Dysleksja ma jednak wiele twarzy, ale nawet te bardziej poważne niczego w tej kwestii nie przesądzają.
Co to jest dysleksja?
Według Światowej Federacji Neurologów, dysleksja to specyficzne trudności w nauce czytania nie spowodowane przez np. niską inteligencją lub niesprzyjające warunki społeczno-kulturowe, ale przez zaburzenia funkcji poznawczych. Możliwe są zaburzenia zarówno percepcji wzrokowej, jak i fonologiczne. W praktyce oznacza to, że dyslektyk może mieć problem z łatwym zrozumieniem widzianej/słyszanej informacji.
Dysleksja a nauka języków obcych – wyzwania
Korzystając z takiej definicji, nietrudno domyśleć się, dlaczego dysleksja może stanowić utrudnienie w nauce języków obcych. W końcu nauka języków w znacznej mierze opiera się na przetwarzaniu informacji, które widzimy lub słyszymy.
Typowym problemem dla dyslektyków jest zrozumienie, że ta sama głoska może być zapisana za pomocą różnych liter, bądź jedna litera może odpowiadać w różnych kontekstach różnym głoskom. Trudne może być też poprawne czytanie. Typowym problemem jest także zapamiętywanie już opanowanego materiału i odtwarzanie go z pamięci w praktyce.
Jak uczyć się języków obcych będąc dyslektykiem?
Istnieje wiele technik i metod, które można zastosować podczas nauki języków obcych, bardzo pomocnych dla osób z dysleksją. Przede wszystkim, konieczne jest pracowanie nad umiejętnościami czytania i słuchania ze zrozumieniem. Podczas pracy z tekstami warto więc często sprawdzać poziom zrozumienia (a jednocześnie koncentracji) poprzez zadawanie pytań.
Istotne jest także częste powtarzanie i utrwalanie poznanych słów i wyrażeń. Pomocne mogą tu być wszelkiego rodzaju pomoce naukowe ułatwiające zapamiętywanie, np. w formie nauki przez skojarzenia.
Podczas zajęć, warto zapewnić stały dostęp do takich materiałów jak słowniki. Mogą to być także słowniki internetowe oraz inne materiały interaktywne dostępne za pomocą takich urządzeń jak komputer czy tablet.
Motywacja i wsparcie to podstawa
W przypadku ucznia z dysleksją, ogromną rolę w powodzeniu nauki odgrywa jego stan psychiczny. By ciągle demonstrować mu, że cały proces ma sens, a jego wysiłek przynosi postępy, warto stworzyć swego rodzaju system motywacyjny oparty o nagrody. W przypadku dzieci, mogą to być wszelkiego rodzaju konkursy, bądź dodatkowe punkty i pochwały za staranne wykonywanie zadań.
Warto także przekonać ucznia, że posiadania dysleksji wcale nie uniemożliwia skutecznej nauki. W tym celu należy położyć nacisk na wysiłek, a nie na talent. W końcu wielu uczniów, którzy nie zmagają się z dysleksją, nie przykłada się odpowiednio do nauki. Jeśli więc dyslektyk będzie pracował lepiej i bardziej regularnie, może osiągnąć lepsze od nich wyniki, co na pewno da mu wiele satysfakcji.
Nauka języka musi być więc dla dyslektyka, pomimo ograniczeń związanych z tym zaburzeniem, doświadczeniem ciekawym i pozytywnym.
Twoje dziecko jest dyslektykiem?
Nie ma powodów do obaw – to nic strasznego. Dysleksja wcale nie musi przeszkodzić Twojemu dziecku w sukcesie w szkole, czy nauce języków obcych. Nie świadczy też źle o inteligencji dziecka. Konieczne jest zindywidualizowane podejście do metod nauczania takich umiejętności jak czytanie i pisanie oraz nauka języków, które pozwoli na dobranie metod najlepiej przystosowanych do słabych i mocnych stron dziecka. Rodzice dyslektyków są często bardziej świadomi niż inni rodzice co do wyboru najlepszych metod nauczania zwiększających efektywność nauki – to ogromny kapitał. Dzięki niemu, z odrobiną wysiłku, wyrozumiałości i konsekwencji, dyslektyk może z powodzeniem rywalizować z innymi uczniami.